Vraag en aanbod bepaalt de waarde van beeldende kunst

Hoewel we met veel plezier naar een balletuitvoering kunnen kijken, kunnen we de dans zelf niet aanraken. Daarom valt dans (net als theater) niet onder de noemer beeldende kunst. Als we praten over beeldende kunst (visual arts) gaat het over stoffelijke kunstvormen die we visueel waarnemen. Beeldende kunst is altijd tastbaar en kent een tweedimensionale of driedimensionale vorm.

In feite is het een verzamelnaam voor alle visuele disciplines: tekenen, schilderen, grafische of multimediale vormgeving, beeldhouwen en installatiekunst. Investeren in visual arts is behoorlijk lucratief. Enerzijds vanwege de groeiende belangstelling in kunst, anderzijds vanwege de fiscale voordelen, maar bovenal vanwege het persoonlijke kijkgenot.

‘Of kunst nu voortkomt uit barbaarse grofheid of uit verfijnde gevoelens, zij is volmaakt en vitaal’

Beelde kunst in galerieën en op straat

Beeldende kunst vinden we in musea en galerieën, op straat en zowel bij particulieren als bedrijven. De term verklapt niet of de kunst figuratief of abstract is en zegt niets over een specifieke kunststroming, zoals dat wel het geval is bij pop art, street art of moderne kunst. Om de woorden uit een essay (1772) van Goethe te herhalen: ‘Of kunst nu voortkomt uit barbaarse grofheid of uit verfijnde gevoelens, zij is volmaakt en vitaal. Het genie moet zich niet storen aan voorbeelden of regels, niet de vleugels van anderen gebruiken, maar zelf vliegen’. Beeldend kunstenaars zijn (punt).

Nederlandse beeldende kunstwerken

In de Gouden Eeuw begint de beeldende kunst in Nederland echt te floreren met inmiddels wereldberoemde kunstschilders als Rembrandt van Rijn, Frans Hals en Johannes Vermeer - wiens Meisje met de Parel momenteel opnieuw grote populariteit geniet. In de zeventiende eeuw zijn in ons land talloze meesterschilders actief. De groeiende vraag naar schilderijen leidt tot onderlinge concurrentie en een sterke onderscheidingsdrang. Als gevolg hiervan ontstaat een opvallende artistieke dynamiek die resulteert in een eigen stijlontwikkeling, neigend naar een ingetogen realisme, waarin de Hollandse meesters excelleren. Parallel hieraan ontwikkelen zich nieuwe genres, waaronder het huiselijke leven, landschappen, zeegezichten en stillevens. Hierdoor wordt tevens een nieuwe doelgroep getriggerd.

De reputatie van de Hollandse meesters stijgt, mede door de exceptionele reislust van de Nederlanders, ook buiten de landsgrenzen snel tot ongekende hoogte. Hun schilderijen worden opgenomen in internationale collecties die in de achttiende eeuw voorzichtig ontstaan. Een eeuw later verspreidt hun beeldende kunst zich verder over de globe, onder meer door de nouveau riches in de Verenigde Staten. 

‘Het is algemeen bekend hoe Vincent van Gogh geleden heeft voor zijn artistieke ambities’

Beeldende kunstenaars uit het verleden

Een groot aantal schilderijen uit de zeventiende eeuw is nu onbetaalbaar, tegelijkertijd is een overdaad aan kunst uit die tijd verloren gegaan. Iedere beeldend kunstenaar, zowel in het verleden als in de tegenwoordige tijd, speelt vaak met de vraag of zijn werk zal aanslaan bij het grote publiek. Het is bijvoorbeeld algemeen bekend hoe Vincent van Gogh (1853 -1890) geleden heeft voor zijn artistieke ambities. Pas in het eerste kwart van de vorige eeuw geeft Helene Kröller-Müller (van het gelijknamige museum) een essentiële impuls aan de waardering voor zijn werk. Een gamechanger. Het museum van haar en haar man Anton heeft vandaag de dag maar liefst 90 schilderijen en ruim 180 tekeningen van Van Gogh in de collectie. Vooraanstaande ambassadeurs vormen de sleutel tot succes, evenals een goed netwerk en de juiste exposure.

Wel of niet investeren in beeld kunst

Het (internationaal) bereik van een beeldend kunstenaar en de gunfactor spelen een belangrijke rol in de waardebepaling. De kunstinstallatie met de tijgerhaai (1991) van conceptueel kunstenaar Damien Hirst (met een kostprijs van £ 12.000,-) wordt al snel aan de Britse kunstverzamelaar Saatchi verkocht voor £ 50.000,-. Ongeveer dertien jaar later verkoopt hij het kunstwerk voor maar liefst £ 6,5 miljoen (€ 9,3 miljoen). Naast de spectaculaire winst voor Saatchi bombardeert deze kunstverkoop Hirst - bekend vanwege zijn controversiële kijk op schoonheid en kunstvoorwerpen - tot de op een na duurste levende kunstenaar van het moment. Niets is onmogelijk in de wonderlijke wereld van de kunst!

Ongenuanceerd kunnen we stellen dat, als het werk van een kunstenaar na een eerste solo show nagenoeg volledig wordt verkocht, de galerieprijs gaat stijgen. Vraag en aanbod bepaalt namelijk voor een belangrijk deel de waardeontwikkeling van beeldende kunst. En met de populariteit stijgt de prijs.

‘Gebaar en emotie vallen samen in ongepolijste vormen en spontaan kleurgebruik’

De ervaring leert ook dat krachtige olieverfdoeken een waardevast begrip blijven in de kunstmarkt. Zo ook de uitbundig grote doeken van Charlotte Molenkamp, die zowel spatel als kwast hanteert om de olieverf in royale lagen aan te brengen. Deze Nederlandse kunstschilder schildert met hart en ziel. De bewogenheid en energieke uitstraling van haar werk raakt meteen de essentie. Gebaar en emotie vallen samen in ongepolijste vormen en spontaan kleurgebruik. Soms heftig, dan weer teder, wars van intellectueel discours, maar puttend het dagelijks leven. Molenkamp heeft een fysieke en emotionele manier van werken met een herkenbaar eigen handschrift. Met representatie op belangrijke kunstbeurzen en tentoonstellingen toont ze voortdurend progressie.

Onweerstaanbare sculpturen

De beeldende kunstwerken en wandsculpturen van Corjan Nodelijk zijn eveneens vaak op grote beurzen en art fairs te vinden. Het door hem gecreëerde curiositeitenkabinet lijkt merkwaardig, maar dat ligt meer aan de toeschouwer die een vast geworteld beeld in zijn hoofd heeft. De hybride wezens van deze beeldend kunstenaar uit Nederland zijn vaak uit verhouding (uitgerekt, verlengd, verbreed of verkort) en esthetisch zeer vertederend en poëtisch. Ze spreken tot de verbeelding, alsof ze een wijze boodschap voor ons hebben.

Ook de onweerstaanbare sculpturen van Jesus Curiá wekken innerlijk meer op dan puur esthetisch genot. Het werk van de Spanjaard - een begrip in de internationale kunstwereld met tentoonstellingen in de belangrijke galerieën en kunstbeurzen - is qua technische uitvoering van uitzonderlijke kwaliteit. Met zijn duidelijk gedefinieerde beeldtaal, waarmee hij de eenheid van de mens blootlegt evenals de abnormaliteiten van de consumptiemaatschappij, weet hij de toeschouwer te grijpen. Zijn sculpturen hebben een bijzondere aantrekkingskracht, een zweem van zowel mysterie als herkenning, die resoneert met de diepte van onze ziel.

‘Haar liefde voor het ambacht combineert ze met moderne technieken’

Mo Cornelisse (Mo&Co) combineert haar liefde voor het ambacht met moderne technieken; altijd spelende met grenzen in vorm en materiaal, altijd met een sterk eigen signatuur. De kunstwerken van deze gepassioneerde ceramiste zijn driedimensionaal, veelal in porselein met een vleugje goud. Het zijn unieke stukken die zich onderscheiden door hun opmerkelijke eenvoud. Haar ster is rijzende. Momenteel zijn haar werken te bewonderen in zowel Europese als Amerikaanse galerieën.

Persoonlijke smaak

Wanneer we willen investeren in kunst, kunnen we gaan selecteren op de (toekomstige) waarde van beeldend kunstenaars. Maar kiezen we dan voor gevestigde namen of voor veelbelovende nieuwe talenten? Kunst kent echter geen dagwaarde, dus het blijft altijd een risico. Je persoonlijke smaak is daarom veel belangrijker dan trends en speculaties. Van een nieuwe auto of nieuwe keuken genieten we tenslotte ook iedere dag. Kunst relativeert, inspireert en fascineert. Kunst laat ons anders naar de wereld kijken en brengt sfeer in een woon- of werkomgeving. 

Beeldende kunst kopen in Amsterdam of Eindhoven

Bij AbrahamArt Amsterdam en Eindhoven krijg je professioneel advies, zodat je zeker weet dat jouw aankoop afkomstig is van een betrouwbare bron, tegen een eerlijke marktprijs. De grootste galerie van de Benelux beschikt over een uniek assortiment, dat uitsluitend bestaat uit originele schilderijen van gewaardeerde hedendaagse kunstenaars. De werken zijn te koop of te huur en proefplaatsingen zijn eenvoudig te regelen.